بسم الله الرحمن الرحیم       عبارت بهجت الفقیه در اجرای اصول در فروض شرطیت و مانعیت  بحث در جلد 5 مستمسک  بود، بعضی عبارات مقام اول را خواندیم، در مقام دوم که اجرای اصل بود ایشان مانحن فیه را در دو بخش فرمودند که؛ اگر قائل به این شدیم که در نماز شرط […]

بسم الله الرحمن الرحیم       ترفند ذهن در دسته‌‌بندی دریافت‌‌ها شاگرد: اشکالی به نظرم رسید که از اول مطلبی می‌فرمودید یا دیروز متوجه نشدم یا از ابتداء این مطلب را نفهمیدم و آن اینکه شما در هر جلسه مدام می‌فرمودید «یا» را مردده نگویند در بحثی که ریشه‌‌ی ابهام را باید در واقع […]

بسم الله الرحمن الرحیم         استاد: …. طبیعی ترتیبی است که با طبیعی رکوع و سجود و اینها اعمال شده است. شما از طبیعی ترتیب به عنوان یک روش کمک می‌گیرید در روش‌‌مند کردن نزد  نضد، نضدِ مثلاً تکبیر و رکوع. خلاصه فرد به آن معنایی که ما الان بحث می‌کنیم نیست، […]

بسم الله الرحمن الرحیم       حجیت ارتکاز متشرعه ارتکاز کاشف از بدنه فقه؛ارتکاز ناشی از استدلال شاگرد: حجیت ارتکازات شارع جزء ظنون است یا جزء قطع؛ به عبارت دیگر حجیت آنها از چه بابی است؟ استاد: حاج آقا مکرر می‌فرمودند که بنده ارتکاز متشرعه را جزء ادله شرعیه می‌دانم و خیلی هم در […]

  شاگرد: سوالی دارم استاد: اگر مختصر باشد درحدّ یک دقیقه شاگرد: اختیار انسان در آن دنیا به چه شکلی خواهد بود؟ استاد: بحث‌های  سخت مطرح می‌کنید درحدّ یک دقیقه(خنده استاد). اختیار انسان در عالم آخرت؟ شاگرد: آیا کلاً اختیار ندارد یا قدرت انتخاب هست؟ مثلاً اگر در بهشت هم که هست و متنّعم از […]

بسم الله الرحمن الرحیم         «و أمّا الاستدلال بروايات إثبات الآثار للصلاة أو بروايات نفي الصلاة عن الفاسدة بسبب فقدان بعض ما يعتبر في الصحّة، فقد يورد عليه: بعدم إمكان نفي ما يحتمل من تقدير الصحيحة في الأوّل و في الثانية، أو الكاملة في الأخير، حتّى يكون الاستعمال في خصوص الصحيحة بلا […]

بسم الله الرحمن الرحیم       اقسام اشاره ذهن   شاگرد: این تقریری که شما راجع به اشارۀ ذهن فرمودید، همین‌طوری باقی می‌ماند یا اینکه ممکن است بعد از یک مدّتی، حداقل در بعضی از موارد، مثلاً از باب توسعه در مفهومی بشود که بعضی از رفقا می‌گفتند و وضع تعیّنی پیدا بکند. یعنی […]

بسم الله الرحمن الرحیم        بیان علامه طباطبایی درباره مفاهیم «تمام و نقص، کمال و عدم کمال، صحت و فساد» استاد: پنج تا وجه در تصویر جامع اعمّی فرمودند. دیروز، مورد چهارمی آن را عرض کردم و یک تذکّری را هم دادم که صاحب المیزان رضوان‌الله‌علیه در حاشیه کفایه‌شان یک مطلبی را برای […]

بسم الله الرحمن الرحیم       «و فيه أن الأعلام إنما تكون موضوعة للأشخاص و التشخص إنما يكون بالوجود الخاص و يكون الشخص حقيقة باقيا مادام وجوده باقيا و إن تغيرت عوارضه من الزيادة و النقصان و غيرهما من الحالات و الكيفيات فكما لا يضر اختلافها في التشخص لا يضر اختلافها في التسمية و […]

بسم الله الرحمن الرحیم       یکی از رموز ادبیات چندپهلوی قرآن دررابطه با نسبت خطا، نسیان، عصیان و… به انبیاء استاد: اگر به‌گونه‌ای است که بتوانید کاری بکنید که مطلّع بشوید نوبت شما حدوداً یک سال دیگر است، خب حالا آن یک حرفی. امّا اگر طوری است که نوبت ها معلوم نیست، سه […]