بسم الله الرحمن الرحیم اهمّیّت مسئله ابهام[1] ما در بخشی از مباحثه اصول،  مقاله منطقی ابهام را -یک رساله مختصری که خیلی مفصل هم نبود- بحث کردیم  که باورم نمی‎شد حدوداً  4 ماه طول کشید[2]. اگر آن بحث را پی‎جویی بکنید می‎بینید خود بحثش سنگین است، این سنگینی دالّ بر این است که مواردی پیش […]

بسم الله الرحمن الرحیم اقسام شبهات الف)شبهات چهارگانه تقسیم‌بندی رایج شبهات شبهه در سرایت اجمال به عام [1]شبهه در سرایت اجمال به عام دو جور بود: شبهه مفهومیه/ مصداقیه ١.شبهه مفهومیه  و٢. شبهه مصداقیه[2]. علما این را از قدیم فرموده بودند که شبهه مصداقیه، برای جهل در مصداق است. شبهه مفهومیه، شبهه حکمیه است[3] و […]

درآمد بحث از شبهات و اقسام آن، بحثی پردامنه در اصول است. تقسیم رایج شبهه به حکمیه و موضوعیه از سویی و تقسیم آن به مفهومیه و مصداقیه از سوی دیگر، در بسیاری از کتب اصولی -خاصّه کتب متأخر- به وفور دیده می‌شود. دامنۀ تأثیر این بحث را می‌توان در بحث تمسک به عام در […]

بسم الله الرحمن الرحيم       تقسیمات اطلاق دیروز عرض شد که اطلاق افرادی با اطلاق احوالی فرق می‌کند. در «یسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ[1]» بین این دو فرق گذاشتیم. دیروز برگه‌ای را گذاشته بودند، در آن اشکالی را به صدر بحث مطرح کرده بودند. من عبارت ایشان را سریع عرض می‌کنم. فرموده‌اند: «اطلاق افرادی مثل […]

بسم الله الرحمن الرحیم       ابهام و شبهه صدقیه در خون شاگرد: آن چیزی که منشأ برداشت من شده بود که جرم در تسمیه اعتبار دارد، کلام قبلی شما است. حال سؤال این است که وجود جرم در صدق خون و غائط و نجاسات دخیل هست یا نه؟ استاد: بله، دخیل است. شاگرد: […]

بسم الله الرحمن الرحیم       تشخیص موضوع مهم‌ترین شان فقیه موضوع اقتضائی و رابطه آن با موضوع حکم ثبوتی ابتدا مطلبی را که می‌خواهم عرض کنم بگویم. شاگرد: شما بحث اطلاق را مطرح کردید، درحالی‌که ما هیچ آیه یا روایتی را بحث نکردیم تا ببینیم که اطلاق دارد یا ندارد. این جای بحث […]

بسم الله الرحمن الرحیم       مطرح نبودن «رویت» در ادله حد ترخص صحبت در این بود: آن طوری که از ادله بر می‌آید، حد ترخص ارتباطی با دیدن متعارف دارد یا ندارد. اصل بحث دیروز ما در این بود که آخر کار به مسأله سفر رسید. خب این بحث، بحث جذاب و شیرینی […]

بسم الله الرحمن الرحیم       مقصود از تعارف در غسل وجه در باب  وضو مى‌گويند حدّ صورت كه بايد شسته شود آن مقدارى است كه ميان رستنگاه مو و چانه (از طرف طول) و آن مقدارى كه ميان انگشت شست و انگشت «ميانه» قرار مى‌گيرد، از طرف عرض است[1] در باب وضوء حد […]

بسم الله الرحمن الرحیم       در صفحه ششم در مساله میقاتیت و جواب استفتاء بودیم. شاگرد: شما در رابطه با سهولت در رویت فرمودید که ممکن است با تلسکوپ هلال را ببینند و آن با دوربین روی تمام شبکه ها نشان دهند. شاید معنای دیگری که مد نظر آیت الله سیستانی است این […]