درآمد بحث از شبهات و اقسام آن، بحثی پردامنه در اصول است. تقسیم رایج شبهه به حکمیه و موضوعیه از سویی و تقسیم آن به مفهومیه و مصداقیه از سوی دیگر، در بسیاری از کتب اصولی -خاصّه کتب متأخر- به وفور دیده می‌شود. دامنۀ تأثیر این بحث را می‌توان در بحث تمسک به عام در […]

بسم الله الرحمن الرحیم   شبهه صدقیه مرحوم آقا شیخ عبدالنبی عراقی که قبل از حاج آقای بهجت در همین مسجد فاطمیه ایشان امام جماعت بوده بعد از وفات ایشان حاج آقا رفتند و خودشان صاحب رساله هستند، شرح خوبی بر عروه دارند که در جامع فقه اهل بیت هست، عالم بزرگواری بودند، ظاهرا ایشان […]

بسم الله الرحمن الرحیم       تفاوت شرطیت حلیت اکل با شرطیت طهارت در لباس مصلی انتهای جلسه قبل، در مورد عبارت «فتامل» مرحوم آقای حکیم، یکی از آقایان( شاگردان) گفت به نظر می‌آید ایشان ناظر به همان مانحن فیه آخِر جمله‎شان هستند.ولی شاید  قابل‌قبول نباشد، چون ببینید عبارت ایشان در قیاس مع الفارق […]

بسم الله الرحمن الرحیم جلسه ٩۶: ١٣٩۶/٠٢/٠٢ تنقیح مناط در ظنون و يمكن الاستفادة أيضاً من رواية «سماعة» في الاجتهاد للقبلة، لأنّ عدم القرينة على التخصيص بالاستقبال هو الأظهر منها. و ذكر القبلة لا يقتضي التخصيص، بل لأنّه يفيد المعرفة بالوقت أيضاً. و مقتضى الجهة المذكورة في السؤال، الحاجة في كلّ من الشرطين إلى ما […]

بسم الله الرحمن الرحیم جلسه 8: ١٣٩٢/٠٧/٠١ روایت ابن وضاح شاگرد: درمورد روایت ابن وضاح قبل از آقای اراکی، آقای حائری هم در درر الفوائد این احتمال  را مطرح کرده‌اند. استاد:  بله یعنی همین احتمال تأخذ بالحائطة لدینک. شاگرد: احتمال قوی هست که متمم جمله قبل باشد نه معللش. استاد: متمم اینطوری می‌شود که «اری […]

بسم الله الرحمن الرحیم   ملاک مسئله اصولی «(تفصيل في الأصول العمليّة) و أمّا الأصول العمليّة الجارية في الشبهات الحكميّة، فعلى القول بأنّها من الفقه -للبحث فيها عن حكم نفس العمل، و عدم إضرار توقّفها على الفحص الذي هو شأن المجتهد، ككون التطبيق في قاعدة «ما يضمن بصحيحه»، و «كون الشرط المخالف فاسدا» بيد المجتهد، […]

بسم الله الرحمن الرحیم   بسترهای جریان حکومت و ورود داشتیم عبارت صاحب کفایه را می‌خواندیم؛ چند مطلب را به طور کلی عرض کردم، قرار شد دسته بندی کنیم. دیروز همین طور متفرقاتی عرض کردم؛ راجع به حکومت و ورود صحبت کردیم. یکی این که آن بستری که می‌خواهد این‌ها در آن پیاده شود؛ این‌که […]