بسم الله الرحمن الرحیم اشکال در حجیّت ارتکاز  ارتکاز؛ برگرفته از فتاوای فقها [1]-یک مطلبی که ما در تاریخ فقه داریم این است که فقه تا قبل از زمان شیخ طوسی، فقه تفصیلی نبوده است. تفصیلاتی که امروز در فقه می‌بینیم آن موقع نبوده است.مثلاً خیلی از فروعات را آدم نگاه می‌کند، در عبارات مرحوم […]

بسم الله الرحمن الرحیم تمهید ١. علوم شناختی؛ تعریف و مصادیق [1]الآن یک علم جدیدی است که در مورد آن تفحص بکنید، خوب است. اسمش را علوم شناختی[2] می‌گذارند: (cognitive science)  ۵-۶ تا علم دست به دست هم دادند، به آن ها می‌گویند «علوم شناختی[3]». زبان‌شناسی یکی‌اش است، اعصاب‌شناسیِ مغز یکی‌اش است، روانشناسی یکی‌اش است.این […]

بسم الله الرحمن الرحیم ضرورت بررسی تاریخی مسائل علم [1]هر که یک بحث علمی بکند-نه فقط فقه و اصول؛ بلکه هر علمی- اما تاریخ آن مطلب را نبیند، وقوفِ کامل و بصیرت تام را در آن مسأله پیدا نمی‌کند. این تجربه طلبگی من است که انسان باید تاریخ مسأله را بداند. الف) مطالب کلاسیک علم؛ […]

بسم الله الرحمن الرحیم جلسه ۵٠: ١۴٠٠/٠٩/٢٣ انشائات طولی در کلام آیت الله بروجردی امروز نگاه می کردم به دنبال جواب سوال هایی که در ذهنم بود، بودم. به کلامی از مرحوم آقای بروجردی برخورد کردم؛ رضوان الله علیه؛ بعضی وقت ها آدم در کلمات علماء مطلبی را می بیند، طوری خوشحال می شود که […]

بسم الله الرحمن الرحیم جلسه ۵ : ١۴٠٠/٠۶/٢۴ حجیت ارتکاز متشرعه در عبارت مرحوم سید به قول توقف رسیدیم. شاگرد: در مورد مقاله ارتکاز سؤالی داشتم. شما ارتکاز را از باب ظن خاص یا ظن مطلق حجت می‌دانید؟ چون در مقاله بحث نشده بود. ظاهر آن این بود که می‌خواستید از باب ظن خاص بحث […]

بسم الله الرحمن الرحیم جلسه ۴ : ٢٢/ ۶ /١۴٠٠ عبارت رسائل سید مرتضی شاهدی بر تصحیف ناصریات شواهدی که «له» و «علیه» آن پیدا شود خیلی خوب است. مثلاً یک شاهد از خود رسائل الشریف المرتضی پیدا کرده‌اند. جلد یک، صفحه ٢٩٣. مرحوم سید در آن جا همین فتوای مشهور را دارند که عبارتشان […]

بسم الله الرّحمن الرّحیم         علت تسری حکم عقد منقطع به عقد دائم شاگرد: فرمودید صاحب جواهر خیلی از قیاس پرهیز می‌کنند و آن را باطل می‌دانند. در این بحث، چه نکته‌ای هست که ایشان قیاس می‌کنند و قیاس را باطل نمی‌دانند؟ استاد: فرمودید آن نکته‌ای که ایشان از روایتی که در […]

بسم الله الرّحمن الرّحیم       انواع شهرت شاگرد: گاهی اوقات با روایتی یا روایاتی مواجه می‌شویم که مشهور از آن اعراض کرده اند، وظیفه ما چیست؟ در کل فقه، به خصوص فقه النکاح، ممکن است به یک فتوا و به یک نتیجه‌ای برسیم، اما بعد می‌بینیم مشهور مطلب دیگری گفته‌اند، وظیفه ما در […]

بسم الله الرحمن الرحیم جلسه٨٠: ١٣٩۵/١٢/١۶ انواع احتیاط ندبی ملاحظه فرمودید در مرحله دوم، حاج آقا برای کسی که تحصیل علم متعذر است، حجیت ظن را بلااشکال دانستند. به‌گونه‌ای‌که به احتیاط سید-لایترک- در عروه التفات نکردند. هرچند روی حساب ضوابط «لایترک» احتیاط ندبی است اما ندبی‌ای است که شاید روی مبادی استدلالی آن فرق کند. […]

بسم الله الرحمن الرحیم جلسه٧٧: ١٣٩۵/١٢/٠۴ اتمام نافله بنابر وجوب استیناف با وجوهی که در جواهر مطرح بود، آشنا شدیم و عبارت حاج آقا هم معلوم شد. زیرا عبارات «اما احتماله» «اما وجوبه» ناظر به جواهر بود. حاج‌آقا برای عدم وجوب استیناف تقریری کردند. اما بنابر قولی که در صورت بلوغ در اثناء نماز، صبی […]