صورتى كه جرى بر مضاربه فاسده كرده باشد. و اگر غصب كرد شبكهاى را و اصطياد براى خودش نمود، متجه است اختصاص صائد به صيد؛ و براى مالك اجرت مغصوب است تا زمان رد با ضمان تلف عين اگر تالف بشود.
جواز تعدد عامل يا مالك در عقد مضاربه
- در مال واحدْ ممكن است تعدّد عامل با شرط مساوات عاملها در ربح يا اختلاف، با تساوى در عمل يا اختلاف. و هم چنين عكس با وحدت عامل و تعدد مالك يا اختلاف حصه دو مالك يا اتحاد آنها، با تساوى در حصهاى از عين يا اختلاف؛ مثلاً در حصه يك مالك، عامل مستحق ثلث و در حصه ديگرى ربع باشد.
نحوه جبران خسارت در مال المضاربه
- خسارت در مال مضاربه، جبران به ربح آن مىشود، و ملكيتِ حصه، متزلزل است تا آخر و مراعى است به عدم خسران، و استقرار آن به فسخ قبل از خسران و نحو آن است، چه انضاض شده باشد يا نه، چه قسمت شده باشد يا نه.
و در جبران ربح به تلف و سرقت و ضياع بدون تفريط، تأمل است، و مقتضاى قاعده، عدم جبران است؛ و هر قدر از مال باقى باشد، استرباح در آن موجب تملك حصه مربوطه به آن است اگر خلاف آن اتفاقى نباشد.
حكم تحصيل مالى كه دين و در ذمه ديگران است با فسخ مالك يا عامل
- اگر به سبب تجارتِ عامل، بعض مالْ دَين و در ذمه ديگران باشد، پس واجب نيست بر عامل بعد از فسخِ مالكِ عالمِ به آن ديون، تحصيل آنها و جمع آنها بعد از فسخ يا انفساخ.
و اگر فاسخْ عامل باشد و مال در مخاطره باشد با ترك سعى عامل بالخصوص، پس وجوب تحصيل اگر چه با انتظار حلول باشد با طلب مالك، موافق احتياط است.