واجبات سجود

س . آن چيزهايى كه در سجده معتبر است،[1] چند چيز است؟

ج . هفت چيز:

اوّل: گذاشتن شكم دستها و زانوها و دو انگشت بزرگ از پاها از طرفى كه طول قدم به آن منتهى مى‌شود على الاحوط،[2] اگر چه اقوى، كفايت ظاهر و باطن انگشت بزرگ است با گذاشتن پيشانى بر زمين. و با اخلال به يكى از اين هفت موضع عمداً، باطل مى‌شود، به خلاف صورت سهو و فراموشى و نحو آن در غير جبهه.

س . هرگاه عاجز شد از گذاشتن شكم دستها بر زمين، چه كند؟

ج . بايد پشت دستها را، بدل از شكم قرار دهد. و با عجز از آن، جزئى كه به كف دست نزديك‌تر است، بگذارد والاّ الاقرب فالاقرب.

دوّم: ذكر است به نحوى كه در ركوع گذشت. و احوط در اين جا[3] اين است كه به جاى «العظيم»، «الاعلى» بگويد، يعنى «سبحان ربى الاعلى و بحمده» بگويد هرگاه اختيار تسبيحه كبرى نمايد؛ و اگر تسبيحه صغرى را اختيار نموده، سه دفعه «سبحان اللّه‌» مجزى است.

سوّم: طمأنينه و آرام گرفتن به قدر ذكر واجب.

چهارم: بودن هفت عضو مذكور بر زمين و شبه آن قبل از شروع[4] در ذكر تا فراغ از ذكر.

[1] . در حال عمد، و اما در سهو، پس اعتبارِ مجموع، مورد تأمّل است چنانكه خواهد آمد، بلكه چنانچه گذشت ركنيّت منوط است به سجود عرفى يا وضع جبهه بر آنچه محقِّق سجود است.

[2] . ترك نشود به نحوى كه گذشت در تعليقه.

[3] . بلكه متعيّن در تسبيحِ خاصّ، تبديل است.

[4] . يا با شروع.