1
و حرام است با دست زدنِ به صورت و خراشيدن آن و كندن موى و همچنين بريدن موى، ولى مورد روايات، خصوص زن است، [ و ] در مرد[1] دليلى ندارد چه در ممات اقارب و چه در غير اقارب. و همچنين شقّ نمودن رخت بر غير پدر[2] و برادر. همچنين شقّ زوجه بر زوج كه روايت دارد و معارضى بالخصوص ندارد.[3]
[1] . احوط عدم فرق است.
[2] . مانند سابق است در عدم فرق.
[3] . روايت مجوّزه شقّ زوجه بر زوج و مانعه عكس، خالى از ضعف نيست و منع در هر دو، مطابق نقل اجماع و موافق احتياط است.
موارد جواز نبش قبر
مسأله: حرام است نبش قبر مسلمان مادام كه عادتاً [ تبديل به ]خاك نشده باشد.
و در مواردى، قول به تجويز است: دفن در زمين غصبى در صورت عدم امكان فعليّت راضى نمودن صاحب، ولو با اداى اجرت، و مثل آن است كفن غصبى؛
و وقوع [ شىء ] «ثمين» در قبر در صورت عدم امكان اخذ از موضعِ مخصوصِ ثمين، بدون نبش قبر؛ و ابتلاع ثمين، و در اين موارد، نقل عدم خلاف شده است؛
و در صورت دفن بدون غسل صحيح، و احوط ترك آن است در صورتى كه دفن، براى عذر شرعى و در آخر وقت امكان بوده است، بلكه مطلقا اگر مؤدّى به هتك ميّت باشد. و همچنين است دفن بلاتكفين يا با تكفين در ممنوع، مثل حرير يا دفن بدون استقبال؛ و ملاحظه اشدّ در هتك ميّت از نبش و بقاى
اودر قبر عارياً ـ مثلاً ـ خالى از وجه نيست؛
و در صورت خوف فساد و انهتاك بر بدن ميّت به استيلاى آب و نحو آن؛
و براى نقل به «مشاهد مشرّفه» اگر چه وصيّت نكرده باشد بنا بر اظهر.