و ظاهر اين است كه اين كيفيّت، مختصّ به دعوت به اسلام است .

و دعا به ماثور براى شروع در قتال ، مندوب است .

و اتّخاذ شعار براى تمييز مسلمين مطلوب است، بلكه گاهى واجب مى‌شود به اعمّ از انحاء مميّزات ظاهريه ، قوليّه يا عمليّه . و موافقت آن با يكى از شعارهاى منقول از نبى اكرم ـ صلّى‌اللّه‌عليه‌وآله‌وسلّم‌ـ  يا وصىّ او، مندوب است .

   حرمت فرار در مقابل هجوم دشمن

و در جهاد دعوتى يا مطالبه عهد اهل ذمّه ، جايز نيست فرار از زحف و هجوم دشمن ، با بودن دشمن [ به اندازه ] دو مقابل مسلمين يا كمتر . و تعدّى در موازنه قُواى جنگى طرفين، محتمل است، بلكه خالى از وجه نيست ، در صورتى كه در مقايسه، دو چندان باشند يا بيش از آن . و دفاعِ محض، ملحق به جهاد نيست در اين حكم تعبّدى بنا بر اظهر .

   رعايت مصالح جنگ

و جايز است تغيير محل براى طلب مكانِ اصلح براى مقاتله به اعتبار مكان از حيث علوّ و هبوط يا سهولت و حزونت يا سعه و ضيق ؛ يا اراده اصلاح وسيله جنگ كه با او است يا تحصيل جديد ؛ يا قرب به آب و نحو اينها از مصالح جنگ؛ يا براى لحوق به جماعتى كه اجتماع آنها مؤثّر در مقصود از قتال است يا مقصود با آن اسهل است و اقلّ ضرراً مى‌باشد در صورت عدم بُعد آن طايفه از متحيّر به حدّى كه او را از مُقاتل بودن خارج نمايد . و در هر دو صورت بايد با امكان ، رعايت مصلحت قشون اسلام از حيث لحوق ضعف به آنها و انكسار و غلبه دشمن در صورت ، بنمايد در كيفيّت خروج از موقف اصلى .

   انصراف و فرار از جنگ

و براى مضطر ـ مثل آنكه مريض بشود يا آنكه سلاح او از دست برود ـ جايز است انصراف به نحوى كه موجب وهن لشكر اسلام نباشد؛ و مدار بر امكان مقاتله با