1
و در غير تكبيرهالاحرام از اقوال، متابعت لازم نيست بنابراقوى، حتى درتسليم بدون عذر و سهو، تقدّم جايز است. و خواهد آمد كه در صورت نبودن هيچ عذرى، احوط قصد انفراد است براى مأموم كه مىخواهد سبقت بگيرد در تسليم بر امام اگر چه احوط متابعت است.
و احوط ترك اقتدا است با مخالفت اعتقاديّه و عمليّه با امام در افعال و اقوال مثل جلسه استراحت و ازيد از يك دفعه در تسبيحات اربعه اگر ترك بكند امام آنها را.
و وجوب متابعت، شرعىِّ تعبدّى است، نه شرطىّ در نماز يا جماعت؛ پس با تقدّم يا تأخّر فاحش عمداً يا از روى عذر، اقتدا باطل نمىشود بنا بر اقوى با تحقّق انعقاد جماعت در اوّل آن، به مجرّد ترك متابعت. و فرقى در جهت مذكوره، بين تقدّم بر امام يا تأخّر از تمام عمل نيست. و ممكن است به واسطه كثرت مخالفت، قُدوه در عرف متشرّعه ـ خصوصاً در چند ركن نماز ـ باقى نباشد، و در اين صورت، موردِ احتمالِ محلّ احتياط است.
اگر مأموم به اعتقاد تكبيرة الاحرام امام، تكبير جماعت گفت، بعد معلوم شد تقدّم بر امام در آن، منفرد مىشود، و مىتواند عدول به نافله و اتمام آن نمايد در صورتى كه به جماعت ملحق ميشود با اين عدول.
و اگر عمداً ترك متابعت كرد و قبل از امام، رفع رأس از ركوع يا سجود كرد، مىايستد <->