1
اكتفا به آن نمايد و اعاده سوره را ننمايد؛ و الاّ صحيح است اگر سابق را به قصد جزئيّت نخوانده باشد؛ والاّ زياده عمديّه است و صلات باطل است.
س . حمد ركن نماز است يا نه؟
ج . ركن نيست، بلكه واجب است و جزء است در همه نمازها، چه در نماز واجب و چه در نماز سنّت؛ و جزئيّت آن، در حالِ التفات است.
س . اگر حمد را فراموش كرد، نماز باطل است يا نه؟
ج . باطل نمىشود و لكن اگر هنوز داخل ركوع نشده به خاطرش آيد، خواه پيش از سوره باشد يا بعد از سوره باشد، حمد را بخواند و سوره را بعد از آن اعاده نمايد؛ و اگر داخل ركوع شده باشد و به خاطرش آمد، اعاده حمد بر او نيست؛ و اگر بعد از سوره باشد، دو سجده سهو به جهت زيادتى سوره به جا بياورد احتياطاً؛ و اگر بعد از ركوع باشد، دو سجده سهو به جهت فراموشى حمد.
س . اگر شك كند در خواندن حمد و سوره بعد از داخل شدن در ركوع، چه صورت دارد؟
ج . اين شك اعتبار ندارد.
س . هرگاه شك كند در خواندن حمد بعد از داخل شدن در سوره، چه بايد كرد؟
ج . اعتبار در اين شك نيست، بلكه اگر شك در آيه، بعد از داخل شدن در آيه ديگر باشد نيز اعتبارى ندارد.
س . آيا واجب است رعايت اداى حروف از مخارج و غير اينها، يا نه؟
ج . بلى واجب است رعايت مخارج و رعايت حركت اعرابيّه و بنائيّه و تشديد و سكون لازم.
و بعضى مراعات مدّ واجب را ـ كه مدّ متّصل باشد ـ هم واجب دانستهاند، ولكن دليلِ واضح بر وجوب مدّ مطلقا نيست، ولى احتياط در مدّ واجب ترك نشود.