ذلّت در تحصيل آب

پنجم: تحصيل آب، محتاج باشد به تحمّل منّت و ذلّت، كه به حسب عادت تحمّل آن ممكن نباشد، چه به خريدن باشد يا غير آن. و از اين باب است[1] تحصيل دلو و ريسمان و مقدّمات گرم كردن آب هرگاه محتاج به آن باشد.

  حرج مالى

ششم: آن كه نتواند تحصيل آب نمايد مگر اين كه آنچه دارد بذل نمايد، يا آن كه آن قدر از مال خود بذل نمايد كه بذل آن، مضرّ به حال او باشد.

  ضيق وقت براى وضو يا غسل

هفتم: آن كه وقت، گنجايش تحصيل آب يا استعمال آن، نداشته باشد.[2]

[1] . و گاهى در سبب دوم يا ششم مندرج مى‌شود، بلكه به سبب ششم انسب است اگر چه فرض ذلّت در تحصيل آب هم مى‌شود.

[2] . با ادراك نماز صحيح در اين حال.

و در مثل دوران امر بين يك ركعت با وضو و چهار ركعت با تيمّم، محتمل است تخيير، بلكه اظهر است؛ و احوط اختيار دوّم است در غير صورتى كه بعض نماز يقيناً در خارج واقع مى‌شود، كه دوران بين فوت وقت و آب و بين فوت وقت فقط باشد با محفوظيّت يك ركعت مطلقا كه احوط اختيار اوّل است، بلكه اقرب است.

و كافى است در حكم ضيق وقت، تحقّقِ خوفِ فوتِ وقت. و اگر مردّد است در مقدار باقى، استصحاب وقت مى‌نمايد و وضو مى‌گيرد، مگر آن كه خائف مى‌شود.

و اگر شكّ در وفاى مقدارِ معلوم، به نماز با طهارت مائيّه نمايد، تيمّم مى‌نمايد اگر خائف شود، بلكه مطلقا بنا  بر اظهر. <->

و تيمّم براى ضيق وقت، كافى براى غير آن نماز نيست اگر چه فاقد آب شود براى نمازهاى بعدى، مگر آن كه مفقود شود آب در اثناى نماز اوّلى.

و دخول در غايات ديگر در حال نماز، مانع ندارد، مثل مسّ كتابت در حال نماز.