1
<-> جواز بنا به فعل ظهر است.
و اگر در وقت اختصاصى به عصر، عالم يا شاكّ بود در فعل نماز عصر و شاكِّ در فعل نماز ظهر هم بود، نماز عصر را به جا مىآورد؛ و شك بالنسبه به نماز ظهر، شكِّ بعد از وقت است؛ و همچنين در صورت بقاى مقدار يك ركعت، با شك در عصر، به جا مىآورد آن را و با علم به آن و شك در ظهر، اعتنا نمىنمايد.
اگر شك در فعلِ ظهر نمايد در اثناى نماز عصر در وقت مشترك، پس اظهر جواز بنا بر فعل ظهر و عدم وجوب عدول است، بلكه جواز عدول، محلّ تأمّل است.
و احوط در جميع صورِ بنا بر فعل ظهر و اتمام عصر، اتيان به ظهر است اگر چه قضا باشد.
و مثل شك در ظهر در اثناى عصر است، شك در وضو يا غسل در اثناى نماز، در حكم به جواز بنا بر حصول طهارت كه از محلّ شرعى آن تجاوز كرده است.
اگر شك كند در فعل چيزى از افعال نماز، پس اگر داخل در فعل ديگر نشده باشد، به جا مىآورد مشكوك را، مثل شك در اذان قبل از اقامه و در اقامه قبل از تكبير، و شك در تكبير قبل از شروع در قرائت، و شك در قرائت قبل از دخول در ركوع، و شك در ركوع قبل از دخول در سجود اگر چه بعد از هوىّ براى سجود باشد بنا بر احوط.
و اگر منتقل شده از مشكوك و داخل در غير شده، مثل مذكورات بعد از شروع در فعل متأخّر به نحوى كه خواهد آمد، اعتنا به شك نمىنمايد اگر چه مشكوك از اركان و از دو ركعت اول باشد، و فرقى در غير، بين واجب و مستحبّ نيست. <->