و واجب است در ركعت اوّل و دوّم از فرايض، خواندن فاتحه‌الكتاب و يك سوره تمام پس از آن؛[1] و جايز است اكتفا كردن به حمد در حال مرض و تعجيل به جهت امر مهمّى.[2] و واجب است اسقاط سوره با تنگى وقت و خوف و شبه اين دو از مقامات ضرورت.

و هرگاه عمداً مقدّم بدارد سوره را بر حمد، نماز باطل مى‌شود بنا  بر اصحّ[3] اگر

<-> «اخلاص» و «جحد» در روز جمعه به سوى «جمعه» و «منافقين»، و عدم جواز عدول از دو سوره روز جمعه اگر چه قبل از نصف بوده و به سوى «اخلاص» و «جحد» باشد، موافق احتياط و مشهور است. و همچنين است عدول در روز جمعه در ركعت اُولى به سوى «جمعه» و در دوّم به سوى «منافقين» چه در نماز جمعه و چه نماز ظهر آن روز باشد.

و در صورت عدولِ جايز، اعاده مى‌نمايد بسمله را اگر چيزى از بعد آن خوانده، يا آن كه قصد سوره اولى كرده بوده به ترتيبى كه گذشت.

و اگر به سبب نسيان يا عذر ديگر از قبيل ضيق وقت و تضرّر، متمكّن از اتمام سوره نباشد، حتى به وسيله اتّباع قارى و نحو آن از امور جايزه در حال اختيار، عدول جايز است بدون تحديد به نصف و يا سوره مخصوصه و يا به سوره مخصوصه.

و احوط در صورت معذوريّتِ در عدول، اختيار عدول، به سوى متيقّن در حال فعلى است، مثل «توحيد» و «جحد»، يا دو سوره در روز جمعه در صورتى كه عذرى مانع از اينها نباشد.

[1] .  بنا  بر احوط چنانچه گذشت.

[2] .  كه متضرّر مى‌شود به فوت آن به حسب حال بنا  بر احتياط متقدّم.

[3] . با قصد جزئيّت، نه قرآنيّت محض بنا  بر احوط، اگر چه اكتفا ننمايد؛ بلى اگر اعاده ننمايد، ابطال به مجموع از زيادتى و نقص، موافق احتياط سابق است.