رفع مانع

و واجب نيست پاك نمودن زير ناخن اگر از قدر متعارف بلندتر نباشد؛[1] و اگر چرك، ظاهر بشره را گرفته باشد، به واسطه گرفتنِ[2] ناخن، آن را پاك مى‌نمايد. و واجب است در شستنِ هر يك از رو و دستها، اين كه باقى نماند مقدارى از آن اگر چه به قدر جاى موى باشد.

س . آيا واجب است رفع چيزى كه مانع از رسيدن آب به بشره است يا نه؟

ج . زايل نمودن آن مانع، لازم است، يا آن كه حركت مى‌دهد آن مانع را از مكان خود تا آب تمامِ محلّ وضو را فراگيرد.

  مسحِ سر

سوّم: واجب است مسحِ پيش سر، به مقدارى كه در عرف مسحش بنامند.

س . چه مقدار، مسحِ پيش سر، كافى است؟

ج . آن كه در عرف مسحش بنامند؛ و بهتر بلكه احوط، رعايت مقدار عرض يك انگشت است، و بهتر از آن، مقدار عرض سه انگشت است.[3]

س . فرقى هست در مسح، ما بين زن و مرد، يا نه؟

ج . فرقى نيست، لكن مستحبِّ مؤكّد است براى زنان در مسحِ وضو به جهت نماز

[1] . بى‌اشكال نيست در مقدارى كه ديده مى‌شود بر تقدير نبودن چرك، مانند مقدارى كه محاذى سر ناخن است؛ پس احتياط با عدم عسر، در ازاله آن است و ازاله همين قدر و يا ازيد از آن در صورت اطوليّت ناخن از متعارف و شستن زير آنها با شستن مقدار محاذى آنها از ناخن و زيادتى از متعارف بعد از پاك كردن زير مقدارِزايد از چرك.

[2] . يعنى كه باطن، ظاهر شد بعد از قطع سر ناخن.

[3] . و اَولى و احوط مقدار سه انگشت است از حيث طول و عرض از خصوص ناصيه كه در بالاى پيشانى ما بين دو سفيدى است.